Uit de column van Marcia Luyten VK

Een aantal boeren zal zijn bedrijf in de huidige industriële vorm moeten opgeven, maar om de boeren financiële zekerheid te bieden, heeft het kabinet 25 miljard euro. Het grootste commerciële verlies dreigt elders. Bij familie De Heus, de steenrijke veevoerfabrikant met 3,2 miljard euro omzet en een winst van 125 miljoen euro (2020), zoals beschreven in een portret door Michael Persson. Of bij de familie Van Drie die kalveren opfokt en slacht, en die vlees, kalfsvellen, veevoer en zuivel exporteert. Families die in de Quote 500 staan.

In NRC Handelsblad ging Tom-Jan Meeus na wat zij doen om het stikstofdebat te beïnvloeden en ontdekte: alles om grootschalige, industriële landbouw intact te laten. Ze hebben directe lijntjes met Den Haag. Ze sponsoren tv-programma’s die het imago van de boer opkrikken. Ze betalen de stichting Agri Facts die met alternatieve feiten twijfelt zaait over het stikstofbeleid. Ze steunen Agractie dat boerenprotesten organiseert.

De grote commerciële bedrijven zijn daarmee de drijvende kracht achter het boerenprotest. Maar zodra ze worden uitgenodigd om te praten over de gevolgen van de intensieve veeteelt waaraan ze miljarden verdienen, zwaaien ze hun handje. ‘Ah-ah. Moet je niet bij mij zijn.’

Het is een pijnlijk geval van privatising gains, socializing losses. De winst is privé, de kosten zijn voor de samenleving. Niemand zet miljoenen reclamegeld in voor de oude eiken op de Veluwe die omvallen. Geen bedrijf betaalt actiegroepen om de rechten van kinderen te beschermen tegen de vernietiging van hun leefomgeving. Het is tijd dat de agro-bedrijven bij de oren worden gepakt, en wordt verteld waarom duiken onacceptabel is, en ze naar de tafel van Remkes worden gesleept.